Het belang van ventilatie: tips voor een gezond en energiezuinig binnenklimaat

Bij het plannen van een woningrenovatie zijn er tal van aspecten waarmee je rekening moet houden. Een cruciaal element dat vaak over het hoofd wordt gezien, is de ventilatie. Een goed ventilatiesysteem zorgt niet alleen voor een gezond en comfortabel leefklimaat, maar draagt ook bij aan de energiezuinigheid van je woning. In dit blogbericht bespreken we het belang van ventilatie bij woningrenovatie en geven we tips en advies voor het realiseren van een optimaal binnenklimaat.

Het belang van ventilatie in een gerenoveerde woning

Een goed ventilatiesysteem is van groot belang in een gerenoveerde woning om verschillende redenen. 

Een van de belangrijkste redenen om te investeren in goede ventilatie is het waarborgen van een gezonde leefomgeving. Door het continu verversen van de binnenlucht wordt de luchtkwaliteit verbeterd, waardoor allergenen, schadelijke stoffen en geuren worden verminderd. 

Daarnaast zorgt een goed ventilatiesysteem voor vochtregulatie, wat helpt om problemen zoals schimmelvorming en vochtgerelateerde gezondheidsproblemen te voorkomen.

Woningen die gerenoveerd zijn met energiezuinigheid in gedachten, zijn vaak beter geïsoleerd en luchtdicht. Hoewel dit helpt om warmte vast te houden en het energieverbruik te verminderen, kan het ook leiden tot onvoldoende luchtverversing als er geen effectieve ventilatie aanwezig is. 

Een goed ventilatiesysteem zorgt ervoor dat er verse lucht naar binnen wordt gebracht en verontreinigde lucht wordt afgevoerd, zonder dat er veel warmte verloren gaat. Dit helpt om het energieverbruik en de kosten te verlagen, terwijl het comfort en de luchtkwaliteit behouden blijven.

Soorten ventilatiesystemen

Bij het kiezen van het juiste ventilatiesysteem voor je gerenoveerde woning zijn er verschillende opties beschikbaar. Hieronder bespreken we de meest voorkomende ventilatiesystemen, met een korte uitleg en de voor- en nadelen van elk systeem:   

Systeem A: Natuurlijke ventilatie 

Dit systeem maakt gebruik van natuurlijke luchtstromen om verse lucht aan te voeren en verontreinigde lucht af te voeren via roosters en openingen in muren, ramen en deuren.   

Hoewel dit systeem eenvoudig en goedkoop te installeren is, kan het minder effectief zijn in het reguleren van luchtstromen, vooral in goed geïsoleerde en luchtdichte woningen.   

Systeem B: Mechanische afvoer 

Dit systeem maakt gebruik van ventilatoren om verontreinigde lucht uit de woning af te voeren, terwijl verse lucht op natuurlijke wijze binnenkomt via roosters en openingen.   

Het systeem is effectiever in het reguleren van luchtstromen dan natuurlijke ventilatie, maar kan soms leiden tot ongecontroleerde koude luchtinfiltratie en energieverlies.   

Systeem C: Mechanische toevoer en afvoer 

Dit systeem combineert mechanische ventilatoren voor zowel de aanvoer van verse lucht als de afvoer van verontreinigde lucht.   

Het systeem zorgt voor een betere controle over luchtstromen en kan energie-efficiënter zijn dan de systemen A en B. Echter, zonder warmteterugwinning kan er nog steeds enige warmte verloren gaan.

Systeem D: Balansventilatie met warmteterugwinning 

Dit is het meest geavanceerde en energiezuinige ventilatiesysteem. Het maakt gebruik van een warmtewisselaar om warmte uit de afgevoerde lucht over te dragen aan de verse lucht die de woning binnenkomt. Dit resulteert in een zeer efficiënte luchtverversing met minimaal warmteverlies.  

Hoewel dit systeem duurder is in aanschaf en installatie, levert het op lange termijn aanzienlijke energiebesparingen op.

Bron: https://www.vlaanderen.be/investeren-in-energiebesparing/ventilatiesystemen

Belangrijke factoren bij het kiezen van een ventilatiesysteem

Bij het selecteren van het juiste ventilatiesysteem voor je gerenoveerde woning zijn er verschillende factoren waarmee je rekening moet houden. 

Woningtype en -grootte 

De grootte en het type van je woning hebben invloed op de vereisten voor ventilatie. Bijvoorbeeld, appartementen en rijhuizen hebben wellicht andere ventilatiebehoeften dan vrijstaande woningen. 

Houd rekening met de ruimtes die je wilt ventileren en de omvang van het systeem dat nodig is om aan die behoeften te voldoen.

Budget en energiebesparingsdoelen 

Verschillende ventilatiesystemen variëren in aanschaf- en installatiekosten en in energie-efficiëntie. Hoewel een geavanceerder systeem met warmteterugwinning (systeem D) meer kost, kan het op de lange termijn aanzienlijke energiebesparingen opleveren. 

Overweeg je budget en energiedoelen bij het kiezen van een systeem dat bij je behoeften past. 

Beschikbare ruimte voor installatie 

Sommige ventilatiesystemen nemen meer ruimte in beslag dan andere. Houd rekening met de beschikbare ruimte in je woning voor het plaatsen van het systeem, en met eventuele extra leidingen die nodig zijn voor de installatie. 

Onderhoudsvereisten 

Elk ventilatiesysteem heeft zijn eigen onderhoudsbehoeften, zoals het regelmatig reinigen van filters en het controleren van ventilatoren. Overweeg hoeveel tijd en moeite je bereid bent te investeren in het onderhoud van je systeem en kies er een die past bij je levensstijl en voorkeuren.

Tips voor een optimale ventilatie na de renovatie

Tip 1: Overweeg ventilatie vanaf het begin van het renovatieproces 

Ventilatie moet niet als een bijzaak worden beschouwd, maar als een integraal onderdeel van het ontwerp en de planning van je renovatie. Neem ventilatie op in je plannen vanaf het begin om ervoor te zorgen dat het juiste systeem op de meest efficiënte manier wordt geïntegreerd. 

Tip 2: Werk samen met een expert om het juiste ventilatiesysteem te kiezen 

Aangezien er verschillende ventilatiesystemen beschikbaar zijn, kan het nuttig zijn om een ventilatie-expert te raadplegen om het meest geschikte systeem voor jouw woning en situatie te selecteren. Een expert kan je ook adviseren over de juiste plaatsing en installatie van het systeem. 

Tip 3: Houd rekening met luchtdichtheid en isolatie bij het installeren van het ventilatiesysteem  

Een goed geïsoleerde en luchtdichte woning is cruciaal voor energie-efficiëntie, maar kan ook invloed hebben op de ventilatie. Zorg ervoor dat je ventilatiesysteem op de juiste manier wordt geïntegreerd om een goede luchtcirculatie en warmtebehoud te garanderen zonder in te boeten op luchtdichtheid en isolatie. 

Tip 4: Controleer en onderhoud regelmatig het ventilatiesysteem 

Om ervoor te zorgen dat je ventilatiesysteem effectief blijft werken, is het belangrijk om het regelmatig te controleren en te onderhouden. Reinig filters, controleer ventilatoren en zorg ervoor dat luchtinlaten en -uitlaten vrij zijn van blokkades. Regelmatig onderhoud verlengt de levensduur van je systeem en zorgt voor een optimale luchtkwaliteit en energie-efficiëntie.

CONCLUSIE

Ventilatie speelt een cruciale rol bij het creëren van een gezond en energiezuinig binnenklimaat, vooral bij woningrenovaties. Door het belang van ventilatie in acht te nemen en de juiste keuzes te maken met betrekking tot het ventilatiesysteem, kun je genieten van een comfortabele en duurzame leefomgeving. 

Onthoud dat het kiezen van het juiste systeem afhangt van verschillende factoren, zoals woningtype, budget, en onderhoudsvereisten.